We worden wederom opgehaald door Fareed en Kamal, maar deze keer blijven we dichter bij huis (uh hotel). Vandaag staat de stad Skardu op de planning, waar we al 3 nachten slapen. Als eerste rijden we naar de plek waar de stroom voor Skardu wordt opgewekt: een stuwmeer aan de rand van de stad. We pakken onze handschoenen, muts en sjaal erbij en lopen, over privé terrein, naar het rand van het meer. Daar treffen we, op de voorgrond van een prachtig uitzicht, de overblijfselen van een hotel aan en ontmoeten we even later ook de eigenaar van deze verzopen ruïne.

Hij heeft ter compensatie voor het vorige hotel aan de waterkant en zijn privé eilandje in het midden van het originele meer flink wat geld gevangen van de regering toen ze de stuwdam bouwden. Met dit geld heeft hij een huis gekocht in Islamabad (om te verhuren) en een nieuw hotel met restaurant gebouwd wat verder van de waterkant. Hij nodigt ons daar uit om een kopje thee te komen drinken. Wij nemen de thee graag aan, want het is vandaag erg koud! Zijn restaurant heeft ook geen verwarming, maar met een plekje in de zon, achter glas, is het hier wel goed vertoeven.

In de zomer schijnt het hier flink druk te zijn, maar nu zijn we de enige gasten. De hotelbaas vertelt nog dat het hem de laatste tijd flink tegen zit. Vanaf dit jaar is het niet meer toegestaan om rioolwater in het meer te lozen of zijn vele boten / waterfietsen te verhuren, omdat het stuwmeer naast bron voor elektra ook gebruikt wordt als drinkwater en het meer teveel vervuild werd.

Als we na een kort autoritje weer stoppen, is het gelukkig iets warmer geworden. We lopen een stuk de berg op, tot bij Buddha Rock. En staan dan natuurlijk weer voor een gesloten deur. Maar ook hier laat Kamal zich niet tegenhouden en we klimmen door twee achtertuinen om even later aan de achterkant over de muur te kunnen klimmen. En dan staan we daar, tegenover de gigantische en eeuwenoude steen met allerlei buddha afbeeldingen, best indrukwekkend. We maken hier wat foto’s en klimmen/lopen dan terug naar de auto.

De laatste stop met Kamal is bij het K2 museum dat door Italianen is opgericht, omdat zij met het eerste team de top van de berg hebben bereikt. Als we wéér voor een dichte poort staan belt Kamal om te dubbelchecken of het museum wel open is, want het lijkt er verdacht veel op dat dit niet het geval is. Na een tijdje wachten, komt er inderdaad iemand aanlopen om ons naar binnen te laten en alle lampen aan te doen.

Het museum is gevestigd in een basekamp-tent en er hangen allerlei foto’s van de planten en dieren die in deze regio voorkomen. Op zich best interessant, maar wat vooral onze aandacht trekt zijn de foto’s van oude en recente expedities. Dit jaar gaan ze opnieuw een poging doen om in de winter de K2 te beklimmen, iets wat nog nooit eerder is gelukt door de hoeveelheid sneeuw, ijs en de kou.

Na het museum worden wij afgedropt aan de voet van de berg met bovenop het Kharphocho fort, welke we al een paar keer hebben gezien vanuit de auto op weg naar de andere valleien. Het staat 300 meter boven de stad op een rots. Kamal heeft een vriend van hem geregeld die met ons naar het fort klimt, zodat hij zelf nog wat dingen kan orginiseren in de stad en ons vanmiddag bij hem thuis uit kan nodigen voor een high tea.

Onze gids heet Akbar, in de zomer maakt hij lange trekkingstochten voor het bedrijf van Kamal, maar zo in de winter heeft hij niks te doen. Hij lijkt in eerste instantie wat nors, maar blijkt super aardig te zijn. We komen op plekken waar we zelf nooit naar toe geklommen zouden zijn doordat het wel erg hoog, gammel of smal leek. En hij doet erg zijn best om een paar mooie foto’s van ons te maken. Nog een beste uitdaging voor hem, want een aantal jaar geleden zijn bij een klimexpeditie bijna al zijn vingertopjes eraf gevroren. Vanaf het fort, dat op zichzelf al interessant is, heb je een mooi uitzicht over Skardu stad en de vallei erachter.

Als we weer naar beneden zijn geklommen, is Fareed nergens te bekennen, huh? Blijkbaar hadden ze bedacht dat we wel terug konden lopen naar het hotel, maar dat hadden ze ons niet verteld. Wij hebben vanaf hier geen flauw idee hoe je daar kan komen. Akbar kijkt ons met een lach aan en loopt mee. Nog geen 100 meter verder herkennen we opeens de hoofdweg en het zijstraatje naar ons hotel. A-hah, we wisten niet dat we zo dichtbij waren! We zijn hier wel een paar keer geweest, maar altijd via een omweg (een interessante plek / winkeltje) of in het donker. We geven Akbar nog een fooi en drinken daarna wat in ons hotel bij de kachel.

Niet heel veel later komt Fareed ons ophalen om naar het huis van Kamal te gaan. Hij woont hier normaal alleen in de zomermaanden en is de rest van de tijd meestal in Islamabad. De huisbewaarder / tuinman / kok laat ons binnen en stuurt ons naar de gastenkamer waar hij al een gaskachel heeft aangestoken. We gaan daar lekker naast zitten, want ook hier in huis is het erg fris. Even later komt ook Kamal en wordt de high-tea (frietjes, kip, een soort aardappelkroketjes, koekjes en thee) geserveerd. Precies op dat moment valt de stroom weer uit. De kok komt snel een gaslamp brengen en we kunnen aan tafel!

We kletsen een tijdje over Pakistan, Kamal’s business en onze ervaringen. Heel veel hoogopgeleide jongeren verlaten Pakistan om te gaan werken in het buitenland en dit is natuurlijk niet zo goed voor de economie van het land. We kunnen het echter wel begrijpen, want de kansen op een goed betaalde baan zijn hier laag en het westen lonkt. Om ervoor te zorgen dat het land zich blijft ontwikkelen, moeten ze hier toch wat aan gaan doen, maar hoe? Wij hebben natuurlijk ook geen oplossing voor handen, maar het is wel een interessant gesprek!

Het is inmiddels donker als we door Fareed weer worden terug gebracht naar het hotel. We bestellen in het restaurant een Beef Malai met brood, heerlijk! We googlelen daarna een recept om dit thuis ook een keer te maken, want het was echt heel lekker. We zijn wel benieuwd of we het kunnen reproduceren met ingrediënten uit Nederland. Daarna pakken we onze tassen in, want morgen begint ons terugreis over de KKH richting Islamabad.

Om 05.00 uur gaat de wekker, want we hebben een lange rit voor de boeg. We hebben wat moeite met opstaan, het bedje is zo lekker warm in vergelijking met de kamer. We pakken onze spullen en lopen naar beneden om te gaan ontbijten. Alles is echter nog pikkedonker, stil en afgesloten. En Fareed is ook nergens te bekennen. Dan maar terug naar de kamer en wachten bij de gaskachel. Een half uur later komen Fareed en Kamal aanrijden en Kamal pakt gelijk zijn telefoon om de manager wakker te bellen, want er zou een ontbijtje klaar staan voor ons. Op zich best bijzonder rond deze tijd want op een hoop andere plekken in de wereld zouden ze gewoon een ontbijtbox hebben gemaakt voor onderweg.

Even later komt de manager met een slaperig hoofd het restaurant open doen, hij had zich verslapen. Uiteindelijk zitten we om 05.45 aan een gebakken ei, brood en thee. De stroom ligt er nog uit, dus we pakken de zaklamp erbij om te kunnen zien wat we eten. Het gaat er verrassend goed in zo vroeg in de ochtend. Daarna vertrekken we, ruim 45 minuten later dan gepland. Zoals eigenlijk elke dag van deze tour.

Omdat het toch nog donker is, slapen we een tijdje in de auto. Wanneer de zon opkomt, is er weer van alles te zien, gek genoeg verveelt dit uitzicht totaal niet en bovendien gebeurt er van alles op de weg. Mooi versierde volgeladen vrachtwagens die langs komen rijden, kinderen die met hun schooltas naar school lopen, brommertjes die hobbelend over de weg racen, etc. Na een paar uur stoppen we bij kraampje langs de kant van de weg, zodat Kamal en Fareed kunnen ontbijten. Terwijl iedereen hier geprakte kikkererwten met paratha (brood) eet, wordt er op de weg cricket gespeeld. Natuurlijk moet er regelmatig gepauzeerd worden als er een auto langskomt.

Toen we hier (het stuk van Skardu tot de KKH) op de heenweg naar Skardu reden een paar dagen geleden was het donker. Maar nu valt het Stefan ineens op dat er allemaal grotten, soms met bebouwing en iets wat lijkt op bewoning aan de andere kant van de rivier in de rotswand zitten, vaak gevaarlijk hoog boven de rivier. Kamal vertelt dat dit geen huizen zijn, maar dat soms inderdaad wekenlang mensen leven, om de grotten, die eigenlijk mijnen zijn, te ontginnen. De witte banden in de bergen zitten vol met mineralen zoals Robijn, Quartz, Topaas, Alabaster en nog een paar andere met moeilijke namen. Dit is de grootste bron van inkomsten voor de regio, maar de slechte omstandigheden in de mijnen kosten ook veel levens.

De terugweg over de KKH gaat gevoelsmatig een stuk sneller dan de heenweg en even later zijn we weer bij de controlepost voor het maken van onze foto. Deze keer besluit Stefan om er de hele tijd bij te blijven en we staan ook in no time weer buiten. De lunchstop is bij een crappy restaurant/hotel, waar wij alleen een beetje rondlopen. We worden op een gegeven moment weggestuurd door een paar bewapende mannen en we snappen pas later dat dit was omdat we, met schoenen, bijna een gebedsruimte waren binnengelopen. Zo zag het er zeker niet uit!

Als het na een lange dag in de auto ruim donker is, komen we weer aan in Besham, bij hetzelfde hotel als op de heenweg. We hopen dat we even kunnen douchen om op te warmen, maar er is ook nu weer alleen koud water. Als Stefan hierover gaat klagen krijgt hij een sleutel mee van een andere kamer om morgenochtend daar warm te kunnen douchen. Beetje jammer, want vooral Renee heeft ijspegelvoeten en weet uit ervaring dat alleen een warme douche hier tegen helpt. Het is niet anders. In vergelijking met een hoop Pakistani, hebben wij het nog luxe hier.

We bestellen in het restaurant na wat onduidelijkheid op advies van de ober een halve portie (voor twee personen?) Chicken chowmen, wat een soort noodle spaghetti met kip en groenten blijkt te zijn. Echt wel lekker! Net buiten het restaurant is er een klein souvenirwinkeltje en als de verkoper ons (tijdens het eten) vraagt of we willen komen kijken, zeggen we beleefd geen interesse te hebben. We gaan echt geen twee maanden met extra kilo’s rondslepen. Hij lijkt ons niet te begrijpen, of doet alsof, en opent de deur, doet het licht aan en stalt al zijn waren uit op de balie.

Als we in het restaurant om de rekening vragen worden we vol onbegrip aangekeken, we zijn toch gasten van het hotel? We krijgen de “ober” niet aan z’n verstand dat we midden in de nacht weer gaan vertrekken en dat het handiger is om nu de rekening te betalen. En ondanks dat we de souvenirverkoper echt wel wat omzet gunnen (hij zal hier niet veel klanten hebben, zeker niet in de winter), lopen we met een licht schuldgevoel toch zijn winkeltje voorbij naar onze kamer om op bed te gaan liggen. Stefan slaapt vrijwel direct, maar Renee kan echt niet slapen, zelfs niet na een do-it-yourself voetmassage. Na een paar spelletjes op de telefoon en een hoop schaapjes tellen, valt ze uiteindelijk toch in slaap.

De volgende ochtend is er (wat een verrassing) helaas nog steeds geen elektra en dus geen warm water en we hebben geen zin om de mensen zo vroeg al aan het werk te zetten om water voor ons te koken. We kunnen best een paar dagen zonder een echte douche en bovendien hebben we nog altijd de Belgische variant aka deodorant. Na een prima ontbijtje, weer bij ‘zaklamplicht’ stappen we weer erg vroeg in de auto. Kamal is een keer op tijd! We zijn stomverbaasd!

Na een kwartier trapt Fareed opeens flink op de rem en daarna voelen we dat we ergens overheen rijden. Terwijl we toekijken hoe Kamal, voorin, zijn voortanden stoot aan het dashboard, genieten wij van het feit dat we hier eigenwijs gewoon onze gordels dragen. Fareed stapt uit en ziet dat we een overstekende zwerfhond dood hebben gereden 🙁 Het is nog donker buiten en blijkbaar is de hond ergens van geschrokken. “Dead puppy”, zegt Fareed. En we rijden gewoon weer verder. Wij zijn er wel even stil van, maar weten eigenlijk niet wat we hadden kunnen doen.

Na een tijdje valt Renee in slaap en wordt slechts een paar keer wakker voordat we weer het drukke Islamabad inrijden. Wel zonde van de mooie uitzichten, maar na maar twee uur slaap vannacht, is het even niet anders. We overleggen even met Kamal of hij een goed ziekenhuis weet in Islamabad waar we vanmiddag naar toe kunnen om Stefan’s bloed te laten prikken. Hij geeft aan zelf de Pakistaanse gezondheidszorg te verkiezen boven die in Engeland waar hij volgend jaar wil gaan wonen en adviseert ons een commercieel lab in de buurt van ons guesthouse. We zijn twee uur vroeger dan gepland in Islamabad en het ligt op de route, dus we hoeven niet met een taxi heen en weer, Fareed chauffeurt ons gewoon nog even.

Het UMC in Utrecht kan nog wat leren van de commerciële aanpak en efficiency! Na een paar minuten staat Stefan met zijn gegevens en onderzoek in de computer en heeft hij de 30 euro al betaald. Vijf minuten daarna staan we zelfs alweer buiten en hebben ze aangegeven de onderzoeksresultaten vanmiddag nog naar Stefan te e-mailen. Fijn! Helemaal fijn is dat we na een paar uur de bevestiging krijgen dat de tumorwaarden in orde zijn. Na het gedoe in Dubai hadden we niet verwacht dat het zo makkelijk kon zijn!

Terug in het guesthouse in Islamabad krijgen we weer een kopje thee en nemen we een heerlijke warme lange douche. Daarna lopen we de stad in, op zoek naar een pinautomaat. Het is echter weekend en de meeste banken zijn gesloten. Ook de ATM’s blijken geen van allen onze passen te accepteren. Nou ja, dan maar op zoek naar een wisselkantoortje.

Terwijl we zoekend rondlopen door de stad, pauzeren we een tijdje in het park, waar een stel jongens vol enhousiasme cricket aan het spelen zijn. Bij een plein vol kraampjes krijgen we honger van alle geuren en bestelt Stefan een beef tikka. Wow, deze is goed pittig, maar vers gemaakt en erg lekker samen met het brood en een koude cola. Na deze lunch, shoppen we nog wat snacks bij een winkeltje, maar een wisselkantoor hebben we nog steeds niet kunnen vinden.

Alles lijkt dicht te zijn en ook pas weer maandag open te gaan. Hmm, dit wordt nog lastig! Op de terugweg vinden we toch nog een ATM op de hoek bij ons guesthouse die we eerder niet hebben gezien en verrassend genoeg werkt deze wel. Het voelt erg fijn om een voorraadje Pakistaanse Rupie te hebben, want het bezoekje aan het bloedlab had niet veel duurder mogen zijn, we zitten erg krap bij kas. Nu kunnen we morgen in ieder geval naar onze volgende bestemming.

Terug in het guesthouse kijken we nog een aflevering van An idiot abroad, schrijven we over onze ervaringen en eten een zakje chips als avondeten, ter aanvulling van onze uitgebreidde lunch. Daarna gaan we vroeg naar bed, de wekker was vanmorgen weer vroeg genoeg.